Łaźnia Rzymska – Muzeum Zamek w Łańcucie

Piwnica, Łaźnie Zamkowe – Łaźnia Rzymska

Nazwy historyczne:

Parnia

Czas powstania:

1928

Architekci:

Tadeusz Dachowski (?)

Opis:

Najbardziej nowoczesną realizacją w łańcuckim zamku ostatniego ordynata Alfreda Antoniego Potockiego w międzywojniu XX wieku były, powstałe w 1928 roku w części piwnic, tzw. Rzymskie Łaźnie, do których wchodzi się z parterowego, północnego korytarza. Innym sposobem komunikacji pomiędzy łaźniami a wszystkimi kondygnacjami była winda. Ten rekreacyjny kompleks, jaki tworzą wyłożone porcelanowymi płytkami lub boazerią i ozdobione dekoracją malarską sklepione komnaty, przeznaczony był do szeroko pojętej odnowy fizycznej: ćwiczeń, masażu i hydro i elektroterapii. Zainstalowano w nich cały system nowoczesnych wanien i urządzeń balneologicznych i gimnastycznych. Łaźnie urządzone były bardzo wykwintnie: schodzi się do nich szerokimi, paradnymi schodami. Poczekalnia i bar z dekoracją malarską ścian i sklepienia, z ciężkimi kotarami pomiędzy pomieszczeniami, oświetlają dyskretnie kinkiety. Stoją tam skórzane klubowe fotele i kanapy, a w barze wysoki pulpit i stołki. Ordynat zapraszał do łaźni swoich gości– bywanie w nich stało się jedną z łańcuckich atrakcji.

Łaźnia Rzymska jest jedną z dwóch dodatkowych mniejszych łaźni do których wchodzi się przez umieszczone w ścianie południowej – dwoje metalowych drzwi. Do Łaźni Rzymskiej czyli łaźni na suche, gorące powietrze prowadzą drzwi ostatnie od ściany wschodniej. Jest to wysokie wnętrze na planie prostokąta – jakie stanowi fragment większego ze sklepieniem kolebkowym- ściana wschodnia ma zachowany boczny fragment sklepienia. Wnętrze w całości wyłożone jest kwadratowymi płytkami – ściany i sklepienie w kolorze ultramaryny z wąskim wypukłym fryzem oraz cokołem z czarnych. Posadzka ułożona jest z małych kwadratowych płytek – czarnych na obrzeżu oraz pośrodku z sześciokątnych białych i czarnych. W ścianie południowej znajdują się okrągłe małe otwory dostarczający gorące powietrze oraz dwa otwory wentylacyjne ujęte metalowym pierścieniem wewnątrz z regulatorem przepływu powietrza o budowie przysłony w aparacie fotograficznym. Wszystkie metalowe elementy w kolorze złotym.

Bibliografia:

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich. Bosz , 2009r, s. 125-126.

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL,Nr 349, 1994, s.86, 88.

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s. 45.

Silber J.S, /Inwentarz fideikomisowy/, 1932, maszynopis, Archiwum MZŁ, R/55, k.96.

The Basement. The Castle’s Bathhouse. The Roman Bath

Historical names: Steam room

Other names:

Time of construction: 1928

Architects: Tadeusz Dachowski (?)

Artists:

Description:

The most modern undertaking in the Łańcut castle of the last ordinate of Alfred Antoni Potocki in the 20th-century interwar period was the construction of the so-called Roman Baths in 1928 in part of the basement. They were accessed from the northern, single-story corridor. Another way of communication between the baths and all floors was through the elevator. This recreational complex, consisting of vaulted chambers lined with porcelain tiles or wainscot and embellished with painted decorations, was intended for broadly understood physical renewal: exercise, massage, hydro- and electrotherapy. They have a whole system of modern bathtubs and balneological and gymnastic equipment. The baths were decorated exquisitely: they are accessed by wide, sumptuous stairs. The waiting room and the bar with painted decorations on the walls and ceilings, with heavy curtains between the rooms, are discreetly illuminated by wall lamps. There are leather club armchairs and sofas, and the bar has a tall counter and stools. The ordinate invited his guests to the baths – being there became one of the attractions in Łańcut.

The Roman Bath is one of two additional smaller baths entered through two metal doors located in the south wall. The last door on the eastern wall leads to the Roman Bath, or dry, hot air bath. It is a high interior on a rectangular plan – a fragment of a larger one with a barrel vault – the eastern wall has a side fragment of the vault. The interior is fully tiled, with walls and ceiling ultramarine-coloured with a narrow convex red frieze and a pedestal made of black tiles. The floor is lined with small square black tiles and hexagonal black and white ones in the centre. There are small round holes in the southern wall for supplying hot air and two vents framed by a metal ring inside with an airflow regulator designed as an aperture in the camera. All metal elements are in gold.

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich, Bosz, 2009, pp. 125-126

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL, No. 349, 1994, pp. 86, 88

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie: zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lviv 1933, p. 45

Silber J.S, /Inwentarz fideikomisowy/, 1932, typescript, MZŁ Archive, R/55, k.96