Korytarz z Toaletą – Muzeum Zamek w Łańcucie

Piwnica, Łaźnie Zamkowe – Korytarz z toaletą

Czas powstania:

1928

Architekci:

Tadeusz Dachowski (?)

Opis:

Najbardziej nowoczesną realizacją w łańcuckim zamku ostatniego ordynata Alfreda Antoniego Potockiego w międzywojniu XX wieku były, powstałe w 1928 roku w części piwnic, tzw. Rzymskie Łaźnie, do których wchodzi się z parterowego, północnego korytarza. Innym sposobem komunikacji pomiędzy łaźniami a wszystkimi kondygnacjami była winda. Ten rekreacyjny kompleks, jaki tworzą wyłożone porcelanowymi płytkami lub boazerią i ozdobione dekoracją malarską sklepione komnaty, przeznaczony był do szeroko pojętej odnowy fizycznej: ćwiczeń, masażu, elektro i hydroterapii. Zainstalowano w nich cały system nowoczesnych wanien i urządzeń balneologicznych i gimnastycznych. Łaźnie urządzone były bardzo wykwintnie: schodzi się do nich szerokimi, paradnymi schodami. Poczekalnia i bar z dekoracją malarską ścian i sklepienia, z ciężkimi kotarami pomiędzy pomieszczeniami, oświetlają dyskretnie kinkiety. Stoją tam skórzane klubowe fotele i kanapy, a w barze wysoki pulpit i stołki. Ordynat zapraszał do łaźni swoich gości– bywanie w nich stało się jedną z łańcuckich atrakcji.

Korytarz prowadzący do windy, z którego wchodzi się z poczekalni, jest wąskim długim załamanym pod katem prostym sklepionym wnętrzem z wysoką drewnianą płycinową boazerią oraz dekoracją malarską w formie gładkiej bordiury na brzegu ze stylizowanymi riocaillami i pojedynczymi kwiatami obiegającej krawędzie ścian i sklepienia oraz tworzącą obramienie czterech kinkietów. Posadzka ułożona z płytek kwadratowych białych i czarnych we wzór szachownicy.

W pierwszej części korytarza od strony wschodniej znajduje się mała, na planie prostokąta sklepiona toaleta zamykana drewnianymi jednoskrzydłowymi drzwiami z sedesem i narożną małą umywalką oraz prostokątnym lustrem na ścianie północnej. Ściany wyłożone są w 2/3 kwadratowymi płytkami w kolorze błękitu pruskiego , z wąskim wypukłym czerwonym fryzem oraz z cokołem z płytek czarnych. Ponad płytkami ściany i sklepienie są gładko malowane z wąskim pasem obiegającym brzegi ścian i sklepienia. Posadzka ułożona jest na obrzeżu z małych kwadratowych czarnych płytek oraz pośrodku z sześciokątnych czerwonych. Wszystkie metalowe elementy w kolorze złotym.

Bibliografia:

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich. Bosz, 2009r, s. 125-126.

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL, Nr 349, 1994, s.83.

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s. 45.

Silber J.S, /Inwentarz fideikomisowy/, 1932, maszynopis, Archiwum MZŁ, R/55, k.96.

Opracowanie:

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

The Basement. The Bathhouse. The Corridor with Washroom

Historical names:

Other names:

Time of construction: 1928

Architects: Tadeusz Dachowski (?)

Artists:

Description:

The most modern undertaking in the Łańcut castle of the last ordinate of Alfred Antoni Potocki in the 20th-century interwar period was the construction of the so-called Roman Baths in 1928 in part of the basement. They were accessed from the northern, single-story corridor. Another way of communication between the baths and all floors was through the elevator. This recreational complex, consisting of vaulted chambers lined with porcelain tiles or wainscot and embellished with painted decorations, was intended for broadly understood physical renewal: exercise, massage, electro- and hydrotherapy. They have a whole system of modern bathtubs and balneological and gymnastic equipment. The baths were decorated exquisitely: they are accessed by wide, sumptuous stairs. The waiting room and the bar with painted decorations on the walls and ceilings, with heavy curtains between the rooms, are discreetly illuminated by wall lamps. There are leather club armchairs and sofas, and the bar has a tall counter and stools. The ordinate invited his guests to the baths – being there became one of the attractions in Łańcut.

The corridor leading to the elevator where one enters the waiting room is a narrow, long, straight-angled vaulted interior with high wooden panelling and painting decoration in the form of a smooth border with stylised rocailles and single flowers around the edges of the walls and vault, and framing four wall lamps. The floor is made of white and black square tiles in a checkerboard pattern.

In the first part of the corridor, on the eastern side, there is a small, rectangular vaulted washroom closed with a wooden single-wing door, with a toilet, a small corner washbasin and a rectangular mirror on the northern wall. The walls are 2/3 lined with square Prussian blue tiles with a narrow convex red frieze and a pedestal made of black tiles. Above the tiles, the walls and the vault are smoothly painted with a narrow strip running around the edges. The floor is lined with small square black tiles and hexagonal red tiles in the centre. All metal elements are in gold.

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich, Bosz, 2009, pp. 125-126

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL, No. 349, 1994, p. 83

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie: zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lviv 1933, p. 45

Silber J.S, /Inwentarz fideikomisowy/, 1932, typescript, MZŁ Archive, R/55, k.96

Aldona Cholewianka-Kruszyńska