System Informacji Przestrzennej Zamek w Łańcucie

Piwnica, Łaźnie Zamkowe – Bar

Nazwy historyczne:

Bar

Nazwy inne:

“pijalnia wód mineralnych, kawy i innych napoi” (1933 r.)

Czas powstania:

1928

Architekci:

Tadeusz Dachowski (?)

Opis:

Najbardziej nowoczesną realizacją w łańcuckim zamku ostatniego ordynata Alfreda Antoniego Potockiego w międzywojniu XX wieku były, powstałe w 1928 roku w części piwnic, tzw. Rzyskie Łaźnie, do których wchodzi się z parterowego, północnego korytarza. Innym sposobem komunikacji pomiędzy łaźniami a wszystkimi kondygnacjami była winda. Ten rekreacyjny kompleks, jaki tworzą wyłożone porcelanowymi płytkami lub boazerią i ozdobione dekoracją malarską sklepione komnaty, przeznaczony był do szeroko pojętej odnowy fizycznej: ćwiczeń, masażu i hydroterapii. Zainstalowano w nich cały system nowoczesnych wanien i urządzeń balneologicznych i gimnastycznych. Łaźnie urządzone były bardzo wykwintnie: schodzi się do nich szerokimi, paradnymi schodami. Poczekalnia i bar z dekoracją malarską ścian i sklepienia, z ciężkimi kotarami pomiędzy pomieszczeniami, oświetlają dyskretnie kinkiety. Stoją tam skórzane klubowe fotele i kanapy, a w barze wysoki pulpit i stołki. Ordynat zapraszał do łaźni swoich gości– bywanie w nich stało się jedną z łańcuckich atrakcji.

Bar na planie prostokąta z odcinkowym sklepieniem kolebkowym, z wysoką, drewnianą, płycinową boazerią ma ponad boazerią ściany i sklepienie z dekoracją malarską nawiązującą do alarstwa pompejańskiego przede wszystkim ze stylizowanymi motywami groteski, fryzów arkadkowych, perełkowania, palmet, lir i kwiatonów. W połowie wnętrza zamontowana jest poprzeczna szeroka drewniana lada wsparta na cokole z pionowej płycinowej deski przed którą stoją stanowiące stałe wyposażenie baru i stanowiące komplet z boazerią, trzy wysokie barowe drewniane taborety. W głębi czołowa ściana wypełniona jest drewnianym jak boazeria kredensem w górnej części z otwartą, z półkami, częścią środkową i dwoma po jej bokach częściami z przeszklonymi drzwiami zwieńczony trójkątnym naczółkiem z rzeźbą ukazanego bokiem, siedzącego na nim pijącego z butelki Bachusa po bokach z pełnoplastycznymi gronami i liśćmi winnej latorośl. W środkowym polu tympanonu, relief ze zgeometryzowanym motywem kwiatowym. Kredens część cokołową ma zamkniętą, z kilkorgiem drzwi.

Bibliografia:

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich. Bosz 2009r, s. 125-126.

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL, nr 349, 1994, s.83.

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s. 45.

Opracowanie:

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

The Basement. The Castle’s Bathhouse. The Bar

Historical names: The Bar

Time of construction: 1928

Architects: Tadeusz Dachowski (?)

Description:

The most modern undertaking in the Łańcut castle of the last ordinate of Alfred Antoni Potocki in the 20th-century interwar period was the construction of the so-called Roman Baths in 1928 in part of the basement. They were accessed from the northern, single-story corridor. Another way of communication between the baths and all floors was through the elevator. This recreational complex, consisting of vaulted chambers lined with porcelain tiles or wainscot and embellished with painted decorations, was intended for broadly understood physical renewal: exercise, massage, and hydrotherapy. They have a whole system of modern bathtubs and balneological and gymnastic equipment. The baths were decorated exquisitely: they are accessed by wide, sumptuous stairs. The waiting room and the bar with painted decorations on the walls and ceilings, with heavy curtains between the rooms, are discreetly illuminated by wall lamps. There are leather club armchairs and sofas, and the bar has a tall counter and stools. The ordinate invited his guests to the baths – being there became one of the attractions in Łańcut.

The bar on a rectangular plan with a segmented barrel vault, with high, wooden panelling, has walls above the panelling and a vault with a painting decoration referring to Pompeian painting, primarily with stylised motifs of the grotesque, arcaded friezes, pearl beads, palmettes, lyre and flowers. In the middle of the interior, a wide, transverse wooden counter is mounted, supported on a plinth made of vertical panel boards, in front of which there are three high wooden bar stools, which are a permanent fixture of the bar and complete with panelling. In the background, a wooden sideboard takes up the front wall, with an open-shelves middle part and two parts with glass doors on its sides. It is crowned with a triangular pediment with a sculpture of Bacchus, drinking from a bottle and the sides with full-plastic clusters and the vine’s leaves. In the middle field of the tympanum, there is a relief with a geometric floral motif. The sideboard has a closed plinth with several doors.

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Łańcut. Dzieje rezydencji Potockich, Bosz, 2009, pp. 125-126

Paterak Marta, Łaźnie i elektroterapia w zamku w Łańcucie, Biuletyn GBL, No. 349, 1994, p. 83

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie: zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lviv 1933, p. 45

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

wwwmuzeach
Skip to content