System Informacji Przestrzennej Zamek w Łańcucie

Apartament Turecki – Salon

Nazwy historyczne:

Pokóy w Marmur malowany pocz. XIX w. ; Salon (poł. XIXw)

Czas powstania:

1629-1641; ok 1775

Architekci:

zapewne Maciej Trapola (1629-1641), Szymon Bogumił Zug (ok.1775), Christian Piotr Aigner (ok.1800)

Opis:

Parterowy, położony w skrzydle północnym apartament zwany Apartamentem Tureckim należy do pierwotnych siedemnastowiecznych sklepionych wnętrz zamku łańcuckiego wzniesionego przez ks. Stanisława Lubomirskiego (1583-1649), pierwszego z tego rodu wściela Łańcuta. Ok. roku 1775 za ks. Stanisława Lubomirskiego MWK i jego żony ks. Izabelli z Czartoryskich (1736-1815) urządzono tutaj złożony z dużego salonu pośrodku z szeroką arkadą oraz sypialni i garderoby, apartament „w marmur malowany” – ozdobiony iluzjonistyczną polichromią, utrzymaną w monochromatycznej gamie szaro-pomarańczowej z płaszczyznami ścian i sklepienia naśladującej marmur („tureckim” nazwany został w 2 poł. XIX wieku za czasów drugiego ordynata łańcuckiego zapewne z powodu przydanej wówczas egzotycznej olejnej dekoracji ściennej w pokoju sypialnym i usuniętej w 1959 r.).

Druga część wnętrza za szeroką arkadą, urządzona jako salon, to prostokątna sala ze sklepieniem kolebkowo-krzyżowym z dwoma oknami w ścianie północnej i pośrodku ścianie zachodniej dwuskrzydłowymi drzwiami z antabami prowadzącymi do sypialni oraz z kominkiem w narożu południowo-zachodnim. Ściany i sklepienia pokryte są (odkrytymi w 1959-60 podczas konserwacji przeprowadzonej przez Bronisława Dąbka i Józefa Edwarda Dutkiewicza) pochodzącymi z lat osiemdziesiątych w. XVIII malowidłami iluzjonistycznymi imitującymi marmoryzowanie i podziały architektoniczne: z obramieniami pól sklepiennych, gurtami, wnękami arkadowymi z kasetonami w podłuczach i obramieniami ścian tarczowych z monochromatycznym pasem z motywami arabeskowymi (co odpowiada historycznej nazwie „Pokóy w Marmur malowany”). Kominek zapewne projektu Christiana Piotra Aignera ok. 1800, z białego marmuru inkrustowany jest marmurem wiśniowym ma klasycystyczną formę.

Bibliografia:

Inwentarz Zamku Łańcuckiego, Wyciąg, AGAD APŁ 786.

Kossakowska- Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 152-154.

Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1976, 147-148.

Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa T.III, zeszyt 5,Warszawa 1994, s. 27-28.

Opracowanie:

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

The Turkish Apartment. The Lounge

Historical names: The Room Painted in Marble early 19th c. ; the Lounge (mid- 19th c.)

Other names:

Time of construction: 1629-1641; ca. 1775

Architects: likely Maciej Trapola (1629-1641), Szymon Bogumił Zug (ca.1775), Chrystian Piotr Aigner (ca.1800)

Artists:

Description:

The one-story apartment located in the northern wing, called the Turkish Apartment, belongs to the original 17th-century vaulted interiors of the Łańcut castle erected by Prince Stanisław Lubomirski (1583-1649), the first of this family to own Łańcut. Around 1775, during the times of Prince Stanisław Lubomirski, GCM, and his wife, Princess Izabela née Czartoryska (1736-1815), an apartment „painted in marble” was arranged here. Consisting of a large living room in the middle with a vast arcade and a bedroom and dressing room, the suite was decorated with an illusionist polychrome in a monochromatic range grey-orange with the surfaces of the walls and the vault imitating marble (it was called „Turkish” in the second half of the 19th century during the times of the second Łańcut ordinate, probably because of the exotic oil wall decoration in the bedroom that was used at that time and removed in 1959).

The second part of the interior, behind a vast arcade, arranged as a living room, is a rectangular room with a barrel-cross vault with two windows in the north wall and the centre of the west wall, with double doors with door knockers, leading to the bedroom, and a fireplace in the south-west corner. The walls and vaults are covered (discovered in 1959-60 during restoration carried out by Bronisław Dąbek and Józef Edward Dutkiewicz) with illusionist paintings from the 1780s, brought to life by classicist motifs – imitating marbling and architectural divisions: with vaulted frames, arches, and arcaded niches coffers in the arches and framing of shield walls decorated with a monochrome stripe with arabesque motifs (which corresponds with the historical name „the Room Painted in Marble”). The fireplace was most likely designed by Chrystian Piotr Aigner around 1800, made of white marble inlaid with cherry marble and has a classicistic form.

Bibliography:

Inventory of the Łańcut Castle, Extract, AGAD APŁ 786

Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warsaw 1964, pp. 152-154

Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warsaw-Krakow 1976, pp. 147-148

Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa vol. III, book 5,Warsaw 1994, pp. 27-28

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

wwwmuzeach
Skip to content