Pokój w Wieży

Salka w Wieży

Nazwy historyczne:

„Gabinet pod Wieżą malowany”, „Gabinet za kolumnowym Appartamentem” (pocz. XIX w); Gabinet w Baszcie(poł. XIX w.)

Nazwy inne:

Salka w Wieży południowo – wschodniej, Gabinet w Wieży.

Czas powstania 90. lata XIX w i lata1890-1895.

Artyści:

zapewne Lucjan Smuglewicz, Vinzenzo Brenna, Kazimierz Chodziński, Mariano Fortuny y Madrazo.

Opis:

Gabinet urządzony przez księżną Izabellę z Czartoryskich Lubomirską (1737-01815) na początku ostatniej dekady wieku XVIII, w ośmiobocznej Sali na piętrze w wieży południowo–wschodniej. Gabinet ten wzorowany na angielskich wnętrzach braci Adamów otrzymał malarską klasycystyczną dekorację ścian, ościeży i sufitu zapewne autorstwa Lucjana Smuglewicza o motywach groteskowych ujętych ornamentem z dębowych liści, jako obramienia dla sztychów Giovanniego Volpato wg rysunków Stefano Tofanellego ze Stanz Watykańskich Rafaela, a w suficie dla portretu księcia Henryka Lubomirskiego jako Serafina z 1787 przez Mary Louise Cosway. Zarówno sztychy jak i portret zostały w 1944 wymontowane i ewakuowane na zachód. Obecnie w ich miejscach znajdują się współczesne kopie. Klasycystyczny kominek, z lat dziewięćdziesiątych wieku XVIII, z białego marmuru, pokryty jest malarską dekoracją groteskową Vinzenzo Brenny z płaskorzeźbionym przedstawieniem Diany na łowach. Podłoga z dębu, mahoniu, orzecha i jaworu z rozetą pośrodku i z motywami roślinnymi w kwadratowych polach, ułożona została w latach trzydziestych XIX wieku według projektu Karola Chłodzińskiego.

Aż do 90. lat XIX wieku jedyne wejście do Gabinetu w Wieży prowadziło z Salonu Kolumnowego, drugie przeszklone drzwi od zachodu były wejściem na balkon, zamieniony w 20./30. latach XIX wieku na przeszklone wnętrze także zwane Balkonem – dzisiaj to Pokój Werandowy, jaki powstał podczas wielkich prac remontowych i modernizacyjnych przeprowadzonych przez III ordynata Romana Potockiego (1851-1915) i jego żonę Elżbietę z Radziwiłłów. Od tego czasu głównym wejściem do Gabinetu stały się przeszklone, dwuskrzydłowe drzwi z Pokoju Werandowego. Stałe wyposażenie Gabinetu stanowi ustawiony wówczas pośrodku kwietnik według projektu z około 1905 roku malarza hiszpańskiego Mariano Fortuny y Madrazo, z ukrytym w roślinności reflektorem elektrycznym skierowanym ku górze dla oświetlenia wprawionego w sufit portretu Henryka Lubomirskiego.

Bibliografia:

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Portrety i wizerunki księżnej Marszałkowej, Biblioteka dawnej Ordynacji łańcuckiej 3 (5), Łańcut 2016, s.17.

Kossakowska- Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964, s. 215-218.

Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1976, s. 270.

Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa T.III, zeszyt 5, Warszawa 1994, s.40- 41

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lwów 1933, s.78.

Opracowanie:

Aldona Cholewianka- Kruszyńska

The Room in the Tower

Historical names: “The painted Cabinet under the Tower”, “the Cabinet behind the Column Suite” (early 19th c.) “the Cabinet in the Bastion” (mid- 19th c.)

Other names: The Room in the southeastern Tower, the Cabinet in the Tower

Time of construction: 1890s and 1890-1895

Architects:

Artists: Likely Lucjan Smuglewicz, Vinzenzo Brenna, Kazimierz Chodziński, Mariano Fortuny y Madrazo

Description:

A study was arranged by Princess Izabella Lubomirska née Czartoryska (1737-1815) at the beginning of the 1790s, in an octagonal room on the first floor in the south-eastern tower. This cabinet, modelled on the English interiors of the Adam brothers, received a classicist painting decoration of the jamb walls and the ceiling, probably by Lucjan Smuglewicz, with grotesque motifs in an ornament of oak leaves, as frames for Giovanni Volpato’s engravings, according to drawings by Stefan Tofanelli from the Vatican State Stanz, Rafael, and in the ceiling Lubomirski as Serafin from 1787 by Mary Louise Cosway. Both the engravings and the portrait were removed in 1944 and evacuated to the West. Currently, there are modern copies in their places. The classicist fireplace, from the 1890s, made of white marble, is covered with a grotesque painting decoration by Vincenzo Brenna with a relief depiction of Diana hunting. The floor of oak, mahogany, walnut and sycamore with a rosette in the middle and plant motifs in square fields was laid in the 1830s according to the design by Karol Chodziński.

Until the 1890s, the only entrance to the Cabinet in the Tower was from the Column Salon; the second glass door from the west was the entrance to the balcony, transformed in the 1820s/1830s into a glazed interior also called the Balcony. Today it is the Veranda Room, which was created during major renovation and modernisation works carried out by the third ordinate Roman Potocki (1851-1915) and his wife, Elżbieta née Radziwiłł. Since then, the glazed, double-leaf door from the Veranda Room has become the main entrance to the Cabinet. The permanent equipment of the Cabinet is a flowerbed placed in the centre, designed around 1905 by the Spanish painter Mariano Fortuny y Madrazo, with an electric spotlight hidden in the vegetation directed upwards to illuminate the portrait of Henryk Lubomirski set into the ceiling.

Cholewianka-Kruszyńska Aldona, Portrety i wizerunki księżnej Marszałkowej, Biblioteka dawnej Ordynacji łańcuckiej 3 (5), Łańcut 2016, p. 17

Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warsaw 1964, pp. 215-218

Majewska-Maszkowska Bożenna, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej 1736-1816, Wrocław-Warsaw-Krakow 1976, p. 270

Omilanowska Małgorzata, Sito Jakub, Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa vol. III, book 5, Warsaw 1994, pp. 40-41

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie: zwięzły opis dziejów i zbiorów, Lviv 1933, p. 78

Aldona Cholewianka-Kruszyńska

System Informacji Przestrzennej Zamek w Łańcucie