System Informacji Przestrzennej Zamek w Łańcucie

Korytarz Zachodni [Korytarz Krótki Zachodni]

Nazwy historyczne:

Paradny Przedpokój (XVII w.); „Vestibulle” (XVIII w.); „Korytarz” (XIX w.); „Kurytarz Zachodni” (1933).

Nazwy inne:

Korytarz Krótki Zachodni

Czas powstania:

lata 1629 – 1642 – część Paradnego Przedpokoju; po 1688 r. – wydzielenie z pierwotnego Paradnego Przedpokoju; I ćw. XIX w. – podział pomieszczenia z wydzieleniem południowego przedpokoju przy Jadalni Małej (Sala pod Stropem); lata 90 XIX w. – zmiana wystroju i komunikacji.

Architekci:

Maciej Trapola (?); Tylman z Gameren (?) – XVII w.; Amand Luis Bauqué, Albert Pio (lata 90 XIX w.).

Artyści:

stolarze wiedeńscy n.n (lata 90 XIX w.)

Opis:

Korytarz Zachodni, zwany niekiedy Krótkim, znajduje się na pierwszym piętrze zamku.

Łańcucka rezydencja, wybudowana na planie prostokąta, skupiała się wokół dziedzińca wewnętrznego. W trzech skrzydłach od strony zewnętrznej biegł szerszy trakt, a od strony dziedzińca – węższy komunikacyjny.

Pierwsze piętro, zwane „tradycyjnie „piano nobile”, mieściło wnętrza reprezentacyjne oraz apartamenty właścicieli. Prowadzą do niego Paradne Schody wbudowane w północno – zachodnim narożu dziedzińca wewnętrznego. Pierwszym dostępnym ze schodów pomieszczeniem był w XVII w. Paradny Przedpokój równy powierzchnią parterowej Wielkiej Sieni, nad którą się znajdował. Zajmował on przestrzeń istniejących obecnie: Korytarza Zachodniego, Pokoju pod Stropem i Jadalni Małej (Jadalnia nad Bramą).

Prawdopodobnie po pożarze w 1688 r. Paradny Przedpokój przegrodzono ścianą na osi północ – południe. Wydzielone w ten sposób dwa pomieszczenia w XVIII w. funkcjonowały jako Wielki, czy też Paradny Przedpokój zwany „Grande Anti Chambre” (od zachodu) oraz przedsionek przy schodach zwany „Vestibulle” (od wschodu), zajmujący przestrzeń dzisiejszego Korytarza Zachodniego i Sali pod Stropem (korytarze północny i wschodni nie spełniające roli westybulu – przedsionka opisywano jako „Coridor” lub „Corridor”).

W I ćw. XIX w. (przed 1822 r.) z „Vestibulle” wydzielono od południa przedpokój: „Z korytarza, zaraz przy schodach na lewo, przez drzwi jesionowe podwójne, u góry cyrklaste, do pół szklone […], wchód do przedpokoju.” Północna część dawnego „Vestibulle”, przegrodzona ścianką z oszklonymi drzwiami w arkadzie, funkcjonowała w połączeniu z klatką schodową lub Korytarzem Północnym: „Drzwi duże, u góry cyrklowe […], zamykają Korytarz, załamany w prawo.” Po zlikwidowaniu przepierzenia pod koniec XIX w. powstało wnętrze nazywane później Korytarzem Zachodnim.

W latach 90 XIX w., w czasie przebudowy zamku projektowanej dla Romana i Elżbiety Potockich przez Amanda Luisa Bauqué i Alberta Pio, Korytarz Krótki Zachodni urządzono w stylu neoregencji. Na ścianach wzorzysty czerwony adamaszek wypełnia górną kondygnację jasnopopielatej boazerii krosnowej ozdobionej motywem snycerowanych kartuszy w zwieńczeniach arkad i drzwi. Dolna kondygnacja boazerii płycinowa. Ponad boazerią faseta obiega gładki strop, ozdobiony dwiema rozetami w punktach mocowania oświetlenia. Z trzech arkad wypełniających ścianę wschodnią dwie otwierają się na dwa biegi Paradnej Klatki Schodowej, a trzecia prowadzi do Korytarza Północnego. Naprzeciwko schodów na osi ściany zachodniej znajduje się neobarokowy kominek z czerwonego żyłkowanego marmuru. Jego tło stanowi ściana pokryta czerwonym stiukiem, z polem obramowanym białą sztukaterią ornamentalną. Po obu stronach kominka umieszczono dwuskrzydłowe drzwi zwieńczone łukiem. Lewe zwierciadlane są „ślepymi drzwiami” naśladującymi wyglądem prawdziwe i stanowiącymi jedynie symetrię dla nowych przeszklonych, przebitych po prawej stronie od kominka. Prowadzą one do Pokoju Wstępnego (Salon Bilardowy). Drzwi te od końca XIX w. pełnią rolę głównej komunikacji do zachodniej amfilady reprezentacyjnych wnętrz pierwszego piętra zamku. W ścianie południowej zachowano przejście do przedpokoju (Sala pod Stropem) przez takie same drzwi jak w ścianie zachodniej.

Bibliografia:

Kossakowska – Szanajca Zofia, Majewska – Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964.

Omilanowska Małgorzata, Jakub Sito, Łańcut i okolice, [w]: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1994.

Potocka Elżbieta, Łańcut – wspomnienia od roku 1885 do roku 1915, [Pamiętnik, maszynopis w zbiorach Muzeum-Zamek w Łańcucie].

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, Lwów 1933.

Opracowanie:

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967

Faustyna Bożętka

The Western Corridor [The Short Western Corridor]

Historical names: The Parade Hallway (17th c.); “Vestibulle” (18th c.); “the Corridor” (19th c.): ‘The Western Corridor” (1933)

Other names: The Short Western Corridor

Time of construction: 1629-1642 – part of the Parade Hall; after 1688 – separated from the original Parade Hall; early 19th c. – separation into a southern hallway next to the Small Dining Room (the Ceiling Room); 1890s – change of decor and communication

Architects: Maciej Trapola (?); Tylman van Gameren (?) – 17th c.; Amand Louis Bauqué, Albert Pio (1890s)

Artyści: Viennese carpenters N.N. (1890s)

Description:

The Western Corridor, sometimes called the Short Corridor, is located on the castle’s first floor.

The residence of Łańcut, built on a rectangular plan, was concentrated around the inner courtyard. A wider track ran from the outside in three wings, and a narrower communication route from the courtyard side.

Traditionally known as the „piano nobile”, the first floor housed the representative interiors and the owners’ apartments. The Parade Staircase, built into the northwest corner of the inner courtyard, leads to it. The first room accessible from the stairs was the Parade Hall in the 17th century, equal in size to the one-story Great Hall below it. It occupied the space of the currently existing: the Western Corridor, the Room under the Ceiling and the Small Dining Room (Dining Room by the Gate).

Parade Hall was partitioned with a wall along the north-south axis. Two rooms separated in this way in the 18th century functioned as a Great or Parade Hall called „Grande Anti Chambre” (from the west) and a vestibule by the stairs called „Vestibulle” (from the east), occupying the space of today’s Western Corridor and Hall under the Ceiling (the northern and eastern corridors not serving as a vestibule were described as „Coridor” or „Corridor”).

In the early 19th c. (before 1822), from the former “Vestibulle”, an entrance hall was fenced off from the south: “From the corridor, right next to the stairs to the left, through a double ash door, circular, half-glazed at the top […], entrance to the hall.” The northern part of the former „Vestibulle”, partitioned by a wall with glass doors in the arcade, functioned in conjunction with the staircase or the Northern Corridor: „A large door, round at the top […], closes the Corridor, turned right.” After the partition was removed at the end of the 19th century, an interior was later called the Western Corridor.

In the 1890s, during the reconstruction of the castle designed for Roman and Elżbieta Potocki by Amand Louis Bauqué and Albert Pio, the Short West Corridor was decorated in the neo-regency style. On the walls, patterned red damask fills the upper tier of light-grey loom panelling decorated with a motif of carved cartouches in the crownings of arcades and doors. The lower tier is panelled. Above the panelling, a facette encompasses a smooth ceiling, decorated with two rosettes at the points of lighting fixtures. Of the three arcades filling the eastern wall, two open onto the two flights of the Parade Staircase, and the third leads to the Northern Corridor. Opposite the stairs on the axis of the west wall is a neo-baroque fireplace made of red-veined marble. Its background is a wall covered with red stucco, with a field framed with white ornamental stucco. On both sides of the fireplace, there are double doors topped with an arch. The left ones with mirrors are „blind doors”, imitating the actual appearance and only providing symmetry for the new glazed ones installed on the right side of the fireplace. They lead to the Entrance Room (Billiard Room). Since the end of the 19th century, these doors have served as the primary communication to the western enfilade of representative interiors of the castle’s first floor. There is a passage to the hall (the Ceiling Room) in the southern wall through the same door as in the western wall.

Basic bibliography:

  • Kossakowska-Szanajca Zofia, Majewska-Maszkowska Bożenna, Zamek w Łańcucie, Warsaw 1964

  • Omilanowska Małgorzata, Jakub Sito, Łańcut i okolice [in:] Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Institute of Art of the Polish Academy of Sciences, Warsaw 1994

  • Potocka Elżbieta, Łańcut – memoirs from 1885 to 1915 [Diary, typescript in the collection of the Castle Museum in Łańcut]

  • Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, Lviv 1933

Elaboration:

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967

Faustyna Bożętka

wwwmuzeach
Skip to content