System Informacji Przestrzennej Zamek w Łańcucie

  1. Start
  2. >
  3. Zamek
  4. >
  5. Rzuty Kondygnacji – Zamek
  6. >
  7. Zamek I Piętro
  8. >
  9. Apartament Chiński – Łazienka z Korytarzykiem

Apartament Chiński Garderoba – Łazienka

Nazwy historyczne:

„Garderoba przy Pokojach Chińskich” (1802 r.); „Garderoba przy Appartamencie Chińskim” (1805 r.); „Garderoba” (od poł. XIX w.).

Nazwy inne:

Łazienki Apartamentu Chińskiego.

Czas powstania:

I poł. 80 lat XVIII w. – wyposażenie nieznane; ok. 1800 – adaptacja na „Garderobę przy Pokojach Chińskich”; lata 90 XIX w. – Łazienka Apartamentu Chińskiego.

Architekci:

nn (lata ok. 1780 – 1784); Chrystian Piotr Aigner (?, ok. 1800 r.); Amand Luis Bauqué, Albert Pio (?, lata 1890 – 1895, adaptacja na Łazienkę).

Artyści:

nn (I poł. 80 lat XVIII w. do lat 90 XIX w.); Parmenter – firma Gramlick (urządzenia kąpielowe, lata 90 XIX w.).

Opis:

Dawna Garderoba Apartamentu Chińskiego mieści się na pierwszym piętrze przybudówki przylegającej do jednotraktowego południowego skrzydła zamku (Galeria Rzeźb) od strony dziedzińca wewnętrznego. Przybudówkę wzniesiono za czasów Izabeli z Czartoryskich i Stanisława Lubomirskich w pierwszej połowie 80 lat XVIII w. Wejście do położonej na zapleczu Apartamentu Chińskiego „Garderoby” (późniejszej Łazienki), prowadzi z Korytarza Paradnego (Wschodniego), przez Salon i Sypialnię tegoż Apartamentu.

Nie wiadomo dokładnie jak wyglądało pomieszczenie w latach ok. 1780 – 1800. Po śmierci Stanisława Lubomirskiego w 1783 r. i powrocie z podróży zagranicznej Izabeli z Czartoryskich w 1791 r. pokoje, umieszczone po wschodniej stronie za Salą Teatralną, urządzono ponownie ok. 1800 (przed 1802 r.) pod nazwą „Appartament nowy Chiński”. Należała do niego „Garderoba przy Pokojach Chińskich” opisana bez podania szczegółów wyposażenia po raz pierwszy w 1802 r. W 1805 r. występowała ona pod nazwą „Garderoba przy Appartamencie Chińskim”, a później jako „Garderoba”. Miała ona posadzkę ułożoną w tafle, piec ceglany, dwa okna i troje drzwi jednoskrzydłowych. W połowie XIX w. sufit i ściany były „w trylaż malowane”, drzwi czerwono pokostowane, piec „z kamienia murowany”, a podłoga „z tarcić ułożona.” Z przytoczonych informacji wynika, że w ciągu XIX w. układ pomieszczeń nie uległ zasadniczym zmianom i zachował się do dziś.

Dawna Garderoba mieściła się w dwóch pomieszczeniach. Wydzielony za północną ścianą Alkowy korytarzyk, zamykany dwojgiem jednoskrzydłowych płycinowych drzwi i doświetlony jednym oknem, prowadził z Sypialni Apartamentu Chińskiego do właściwej „Garderoby” doświetlonej jednym oknem.

W trakcie modernizacji zamku, przeprowadzonej za czasów Romana i Elżbiety Potockich w latach 1889 – 1912, wyposażenie właściwej „Garderoby” zostało zmienione. Założono w niej skanalizowaną i zasilaną wodociągiem łazienkę zainstalowaną przez angielską firmę Gramlick. Urządzenia kąpielowe umieszczono wzdłuż zachodniej ściany w latach 90 XIX w. Umywalnię z blatem marmurowym, ceramiczną wannę i WC obudowano pełną płycinową boazerią. W narożu południowo-zachodnim stoi pochodzący z ok. 1800 r. ośmioboczny biały piec zdobiony błękitnym odcinkowym kanelowaniem. W ścianie przy oknie północnym znajduje się prostokątna nisza. Ściany Łazienki w latach 90 XIX w. wyłożono szarym bawełnianym adamaszkiem o zygzakowatym roślinnym wzorze. Zarówno wnętrze, jak oryginalnie zachowaną tkaninę poddano pracom konserwatorskim w 2016 r.

W ścianie wschodniej Łazienki znajduje się dwoje jednoskrzydłowych drzwi płycinowych, z których północne prowadzą przez wąski korytarzyk do Sypialni Apartamentu Chińskiego, a południowe wychodzą na klatkę schodową. Na górę „kręconymi schodami” wchodziło się do magazynu „na skład pościeli i sprzętów teatralnych” umieszczonego na półpiętrze wbudowanym nad Apartamentem Chińskim, a na dół – do parterowych pomieszczeń w gospodarczej części zamku.

Bibliografia:

Kossakowska – Szanajca Zofia, Majewska – Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964.

Majewska – Maszkowska Bożena, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej, Warszawa 1976.

Omilanowska Małgorzata, Jakub Sito, Łańcut i okolice, [w]: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1994.

Potocka Elżbieta, Łańcut – wspomnienia od roku 1885 do roku 1915, [Pamiętnik, maszynopis w zbiorach Muzeum-Zamek w Łańcucie].

Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, Lwów 1933.

Opracowanie:

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967

Chinese Apartment – Dressing Room – Bathroom

Historical names: “Dressing Room by the Chinese Rooms” (1802); “Dressing Room by the Chinese Apartment” (1805); “Dressing Room” (since the middle of the 19th century).

Other names: Bathroom of the Chinese Apartment.

Time of establishment: 1st half of the 1780s: unidentified interior design; ca. 1800: conversion to the “Dressing Room by the Chinese Rooms”, 1890s: Bathroom of the Chinese Apartment.

Architects: unidentified (ca. 1780-1784); Chrystian Piotr Aigner (? ˗ ca. 1800); Amand Luis Bauqué, Albert Pio (?, 1890 – 1895, conversion into the Bathroom).

Artists: unidentified (1st half of the 1880s to 1890s); Parmenter ˗ Gramlick (bathroom fitouts, 1890s).

Description:

The former Dressing Room of the Chinese Apartment is located on the first floor of the annex adjoining the single-bay southern wing of the palace (Sculpture Gallery) from the side of the inner courtyard. The annex was erected during the time of Izabela née Czartoryska and Stanisław Lubomirski in the first half of the 1780s. The entrance to the “Dressing Room” (later the Bathroom) located at the back of the Chinese Apartment is from the Gala (Eastern) Corridor through the Drawing Room and the Bedroom of the Apartment.

The appearance of the premises ca. 1780 and 1800 remains unknown. After the death of Stanisław Lubomirski in 1783 and Izabela née Czartoryska’s return from foreign travels in 1791, the rooms in the annex were arranged anew approx. 1800 (before 1802) under the name “New Chinese Apartment.” They comprised the “Dressing Room by the Chinese Rooms”, described without details as to the fitouts for the first time in 1802. In 1805, it was listed under the name “Dressing Room by the Chinese Apartment” and later as the “Dressing Room.” The floor was arranged in large sheets; there was a brick stove, two windows and three one-wing doors. In the middle of the 19th century, the ceiling and the walls were painted; the doors was covered with red varnish, the stove was made of stone and there were timber planks on the floor. According to the presented information, in the course of the 19th century, the layout of the premises did not significantly change and has been preserved to this day.

The former Dressing Room comprised two rooms. The corridor, separated behind the northern wall of the Alcove, with two single-wing panelled doors and with one window, led from the Bedroom of the Chinese Apartment to the proper “Dressing Room” which had one window.

During the modernisation of the palace carried out during the time of Roman and Elżbieta Potocka between 1889 and 1912, the interior design of the proper “Dressing Room” was changed. A bathroom provided with sewage system and water supply, installed by the English company Gramlick, was set up there. The bathing devices were placed along the western wall in the 1890s. The bathroom sink, with a marble top, a ceramic bathtub and a toilet were lined with wood panels. The south-western corner features an octagonal white stove from 1800 decorated with blue segmented fluting. There is a rectangular niche in the wall by the northern window. In the 1890s, the walls of the Bathroom were lined with grey cotton damask with a zigzag floral pattern. Both the room and the preserved fabric underwent conservation work in 2016.

In the eastern wall of the Bathroom, there are two single-wing doors; the northern one leads, through the narrow corridor, to the Bedroom of the Chinese Apartment, while the southern one to the staircase. The “winding staircase” led upwards to the storage of “bed linen and theatre equipment” located at the mezzanine built above the Chinese Apartment, and down to the ground floor premises in the utility section of the palace.

Primary references:

  • Kossakowska – Szanajca Zofia, Majewska – Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warsaw 1964.

  • Majewska ˗ Maszkowska Bożena, Mecenat artystyczny Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej, Warsaw 1976.

  • Omilanowska Małgorzata, Jakub Sito, Łańcut i okolice, [in]: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Instytut Sztuki PAN, Warsaw 1994.

  • Potocka Elżbieta, Łańcut ˗ wspomnienia od roku 1885 do roku 1915, [Pamiętnik, maszynopis w zbiorach Muzeum-Zamek w Łańcucie].

  • Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, Lviv 1933.

Prepared by:

Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967

Wnętrza

Wnętrza
wwwmuzeach
Skip to content